Mensenhandel is het werven, vervoeren, overbrengen of huisvesten van een persoon, met gebruik maken van dwang (in brede zin) en met het doel die persoon uit te buiten. De (beoogde) uitbuiting is de kern van mensenhandel en bestaat uit verschillende categorieën: seksuele uitbuiting en uitbuiting binnen de illegale en onvergunde prostitutie, arbeidsuitbuiting, gedwongen bedelarij en criminele uitbuiting. Mensenhandel in ons land kent slachtoffers van diverse nationaliteiten, geslacht en leeftijd.
Op het gebied van mensenhandel zijn er momenteel verschillende projecten en ontwikkelingen gaande.
Zo is er o.a. een besluit om in Zeeland een zorgcoördinator mensenhandel aan te stellen (zie verder), loopt er een project over jongeren en seksueel overschrijdend gedrag in Walcheren en Zeeuws-Vlaanderen, wordt project RUPS gefinancierd, denken we bijvoorbeeld na over de overdracht van de controles prostitutie en ligt nu dit plan van aanpak mensenhandel voor.
Het plan van aanpak is geschreven naar aanleiding van het besluit door DC-CZW (op 14 juni 2019) dat er een gezamenlijk aanpak moet komen voor het voorkomen, signaleren en stoppen van mensenhandel en de zorg voor de slachtoffers van mensenhandel. Mede omdat er zoveel verschillende projecten en initiatieven zijn, maar ook omdat alle gemeenten vanaf 2022 beleid moeten hebben voor de aanpak van mensenhandel – met in ieder geval een aandacht functionaris mensenhandel in iedere gemeente en een zorgcoördinator voor de slachtoffers op Zeeuws niveau – ligt dit plan nu voor.
Het doel van het plan van aanpak is om inzicht te bieden in de huidige situatie in Zeeland en een toekomstbestendige sluitende aanpak rondom mensenhandel te realiseren in Zeeland. Het plan dient als uitgangspunt voor gemeenten, maar ook voor andere betrokken partijen als het Zorg- en Veiligheidshuis Zeeland, het RIEC, GGD etc.
In het plan van aanpak zijn basisvereisten genoemd waaraan iedere gemeente moet voldoen.
- Binnen 4 jaar (2022) gemeentelijk beleid hebben om mensenhandel tegen te gaan;
- passende regionale opvang, ondersteuning en nazorg aan te bieden;
- een landelijk dekkend netwerk van zorgcoördinatoren voor slachtoffers van mensenhandel te creëren
Zorgcoördinatie mensenhandel
De complexiteit van de problematiek en de grote hoeveelheid aan betrokken partijen vraagt om onderlinge afstemming, samenwerking en coördinatie. In het overgrote deel van de Nederlandse gemeenten draagt de zorgcoördinator hiervoor de verantwoordelijkheid. De zorgcoördinator fungeert als schakel tussen beide ketens en tegelijkertijd als een overkoepelende coördinator in het opvang- en/of zorgtraject. Zij kunnen ondersteunen en adviseren bij het zichtbaar maken van de problematiek en het vroegtijdig herkennen of zelfs voorkomen van slachtofferschap. De zorgcoördinator coördineert de ondersteuning en begeleiding van slachtoffers en zorgt ervoor dat deze efficiënt verloopt en dat bijvoorbeeld de juiste (juridische) procedures worden opgestart. Vanaf het moment van aanmelding tot en met het afsluiten van het traject is de zorgcoördinator betrokken. In de loop van het jaar 2019 hebben de gemeenten besloten om de zorgcoördinatie neer te leggen bij het Zorg- en Veiligheidshuis Zeeland.
